KANCELARIA NOTARIALNA
MARTA TOMICKA

Notariusz przy dokonywaniu czynności notarialnych pobiera następujące opłaty:

  • - podatki,
  • - opłaty sądowe,
  • - taksę notarialną.

Notariusz jest płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) dokonywanych w formie aktu notarialnego oraz płatnikiem podatku od spadków i darowizn (PSD) od darowizny dokonywanej w formie aktu notarialnego albo zawartej w tej formie umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie.

Obowiązkiem notariusza, jako płatnika tych podatków, jest obliczenie podatku należnego od podatnika (odpowiedniej strony czynności notarialnej), pobranie tego podatku i wpłacenie go na rachunek właściwego organu podatkowego w ustawowym terminie. Notariusz ma obowiązek uzależnić sporządzenie czynności od uprzedniego wpłacenia przez stronę należnego podatku (PCC) lub pobrać należny podatek z chwilą sporządzenia aktu notarialnego (PSD), co oznacza w praktyce, że podatek jest wpłacany na rachunek bankowy notariusza przed dokonaniem czynności albo gotówką w kancelarii notarialnej w chwili dokonywania tej czynności.

Podstawa prawna:
• art. 10 ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 roku, Nr 101, poz. 649 ze zm.)
• art. 18 ust. 1 i ust. 2 pkt 2) ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 93, poz. 768 ze zm.)

Notariusz pobiera opłatę sądową od wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej w przypadku, gdy w akcie notarialnym zawarty jest wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej podlegający opłacie sądowej.

Obowiązkiem notariusza jest obliczenie wysokości opłaty sądowej, pobranie jej od wnioskodawcy (to jest strony, która składa ten wniosek w akcie notarialnym) i przekazanie jej w ustawowym terminie na rachunek bankowy właściwego sądu prowadzącego daną księgę wieczystą. Podobnie jak w przypadku podatków, notariusz obowiązany jest uzależnić sporządzenie aktu notarialnego od uprzedniego uiszczenia przez strony należnej opłaty sądowej, co oznacza w praktyce, że opłata sądowa jest wpłacana na rachunek bankowy notariusza przed dokonaniem czynności albo gotówką w kancelarii notarialnej w chwili dokonywania tej czynności.

Podstawa prawna:
• art. 7 § 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 roku, Nr 189, poz. 1158 ze zm.)

Notariusz z tytułu dokonywanej czynności notarialnej pobiera wynagrodzenie, którego wysokość jest ustalana w oparciu o Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.

Powołane rozporządzenie określa maksymalne stawki taksy notarialnej za czynności notarialne oraz maksymalne kwoty, o które może być zwiększone wynagrodzenie za dokonanie czynności notarialnych poza kancelarią notarialną.

Zasadniczo wynagrodzenie notariusza jest uzależnione od wartości przedmiotu czynności notarialnej, jednakże w przypadku wielu czynności, wprost wymienionych w paragrafach od 8 do 16 powołanego rozporządzenia, wysokość taksy notarialnej została określona kwotowo.

Usługi notarialne są opodatkowane podatkiem od towarów i usług (VAT) wynoszącym aktualnie 23%, w związku z czym do pobieranej taksy notarialnej doliczany jest podatek VAT.

Należy pamiętać również i o tym, że oryginał aktu notarialnego, czyli dokument podpisany przez strony i notariusza, przechowywany jest w kancelarii notarialnej. Stronom tego aktu wydawane są jego "wypisy", czyli dokumenty będące dosłownym powtórzeniem oryginału i mające moc prawną oryginału. Sporządzenie wypisów jest odrębną czynnością notarialną, za którą również należne jest wynagrodzenie.

Podstawa prawna:
• art. 5 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 roku, Nr 189, poz. 1158 ze zm.)
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 roku, poz. 237)

Jeżeli strona czynności notarialnej nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza wynagrodzenia, może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie w całości lub w części od ponoszenia tego wynagrodzenia. Zwolnienie to stosuje się również do osoby prawnej, która wykaże, że nie ma dostatecznych środków na ponoszenie wynagrodzenia żądanego przez notariusza. Sąd po ustaleniu, że zachodzi potrzeba dokonania czynności notarialnej, uwzględnia wniosek i wyznacza notariusza do dokonania żądanej przez stronę czynności notarialnej, a za stronę zwolnioną od ponoszenia wynagrodzenia za dokonaną czynność notarialną wynagrodzenie ponosi Skarb Państwa.

Podstawa prawna:
• art. 6 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 roku, Nr 189, poz. 1158 ze zm.)